Je ziet opeens meer haar in je borstel dan normaal. Je scheiding lijkt breder, of er verschijnt een plek bovenop je hoofd waar het haar dunner wordt. Misschien denk je: “Het zal wel stress zijn.” Of je hoort van de kapper: “Dat groeit wel weer aan.”

Maar wat als het niet vanzelf terugkomt? En waarom lijkt het alsof dit bij zwarte vrouwen zó vaak voorkomt – terwijl niemand er écht over praat?

Welkom in de wereld van alopecia – een verzamelnaam voor haaruitval die bij zwarte vrouwen onevenredig veel voorkomt, maar nog te vaak onzichtbaar blijft in onderzoek, media én de spreekkamer.

Een stil probleem dat allesbehalve zeldzaam is

Volgens de American Academy of Dermatology (AAD, 2023) krijgt bijna de helft van de zwarte vrouwen op enig moment in hun leven te maken met een vorm van haaruitval. De meest voorkomende oorzaak? Een aandoening genaamd CCCA – Central Centrifugal Cicatricial Alopecia.

Klinkt ingewikkeld, maar het betekent simpelweg: haaruitval die begint op de kruin en langzaam uitbreidt, vaak zonder dat je het direct merkt. CCCA is een littekende vorm van alopecia – als je te laat bent, groeien de haarzakjes niet meer terug.

Daarnaast komen traction alopecia (door langdurige spanning van vlechten, weaves of strakke ponytails) en androgenetische alopecia (vrouwelijk patroonhaarverlies) ook veel voor. Vaak lopen deze vormen door elkaar, waardoor diagnose lastig is.

Een studie gepubliceerd in de Journal of the American Academy of Dermatology (McMichael et al., 2022) laat zien dat zwarte vrouwen vijf keer vaker worden getroffen door CCCA dan vrouwen van andere etniciteiten. Toch wordt de aandoening in Nederland zelden genoemd – laat staan herkend.

Waarom het vaak niet wordt gezien

“Bij Zwarte vrouwen ziet ontsteking er anders uit,” legt dr. Amy McMichael uit, dermatoloog en onderzoeker. “De hoofdhuid kan er kalm uitzien, terwijl er onderhuids schade ontstaat.”

Daar komt bij: medische opleidingen besteden weinig aandacht aan diagnostiek bij donkere huidtypes. Veel artsen leren vooral op lichte huid te kijken, waardoor symptomen als schilfering, gevoeligheid of pigmentverandering snel worden gemist.

Het gevolg? Klachten worden vaak afgedaan als “stress”, “te strakke vlechten” of “haarbreuk”, terwijl er soms al littekenvorming optreedt.

En eerlijk: ook binnen de community heerst stilte. Haarverlies past niet in het beeld van “sterk zijn”.
We praten over protective styles, maar niet over wat eronder gebeurt.

Haarverlies is geen ijdelheid

Voor zwarte vrouwen is haar nooit zomaar haar. Het is identiteit, creativiteit, expressie, én bescherming. Van de eerste vlecht die je moeder maakte, tot de relaxer voor een sollicitatiegesprek, tot de twist-out voor een date – het is allemaal verweven met wie je bent.

Daarom voelt haaruitval ook zo persoonlijk. Het raakt aan trots, aan zichtbaarheid, aan controle.
In een wereld waar Black hair nog altijd politiek is, voelt haarverlies soms als onzichtbaarheid in het kwadraat.

“Ik dacht dat ik mijn haar verloor,” vertelde een deelnemer in een studie over alopecia bij Zwarte vrouwen (Davis et al., JCAD, 2023). “Maar eigenlijk verloor ik het gevoel dat ik mezelf kon zijn.”

De kracht van vroeg herkennen

Het moeilijkste is: CCCA is vaak stil. Geen jeuk, geen pijn – tot het haar weg is. Toch zijn er vroege signalen waar je alert op kunt zijn:

• Dunner wordend haar op de kruin
• Schilfering of lichte branderigheid
• Pijn bij aanraking of strakheid
• Brekende haartjes zonder duidelijke reden

Bij dit soort symptomen is het cruciaal om een dermatoloog met ervaring in “skin of color” te zoeken.
Vraag expliciet om trichoscopie (een soort microscopisch onderzoek van de hoofdhuid) of eventueel een biopt.

Vroege behandeling – met ontstekingsremmers, minoxidil of aangepaste haarstijlen – kan het proces vaak stabiliseren.

Waarom praten helpt

Alopecia gaat niet alleen over haar. Het gaat over herkenning. Te veel vrouwen dragen dit in stilte – uit schaamte, uit gewoonte, of omdat ze denken dat ze de enigen zijn.

Maar elke keer dat iemand deelt, wordt de drempel lager. Het gesprek over Black hair is aan het verschuiven – van esthetiek naar gezondheid, van perfectie naar welzijn.

En misschien is dat precies de transformatie die we nodig hebben: van “hoe het eruitziet” naar “hoe het voelt”.

Bronnen:

Amy J. McMichael et al., “Epidemiology of alopecia areata in Black patients: a retrospective chart review”, Journal of the American Academy of Dermatology, 2022. PDF/abstract op PubMed: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35104584/ PubMed+1

Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology – je kunt via de site van JCAD zoeken op “alopecia Black women” of “CCCA” voor relevante artikelen. Bijvoorbeeld: https://jcadonline.com/areas-of-interest/alopecia/ JCAD

American Academy of Dermatology (AAD) richtlijnen & publicaties voor haaruitval: https://www.aad.org/public/diseases/hair-loss

JAAD Reviews (2025) “An era of advancements in skin, hair, and nail disorders” door N Desir, 2025. PDF: https://www.jaadreviews.org/article/S2950-1989(25)00030-3/fulltext j